Deelnemers met een stoornis coachstijl onderzocht

Onderzoek in begeleiding van deelnemers met een stoornis

Uitslag van mijn onderzoek in het begeleiden van een deelnemer met een stoornis uit het autistisch spectrum.                                                                                                                                                                                                                                        Ik heb gedurende mijn opleiding docent omgangskunde onderzoek gedaan in de begeleiding van vier deelnemer met een stoornis uit het autistisch spectrum.  Dit zijn deelnemers met een Leerling Gebonden Financiering (LGF) ook wel rugzakje leerlingen genoemd. Uit dit onderzoek is duidelijk naar voren gekomen dat deze deelnemer over het algemeen moeite hebben om zelf oplossingen te bedenken. Als er door mij een open vraag werd gesteld en echt naar de mening werd gevraagd, was er vaak een matige wederkerigheid of klapten ze volledig dicht.  Ik probeer grip op de gesprekken te krijgen door ze als het ware aan de leiband neem. Ik help ze om vragen te beantwoorden, maak duidelijk hoe ze vragen kunnen aanpakken en moedig ze aan.

Structuur in het gesprek                                                                                                                                                                                                           Het is belangrijk erop te en letten de zinnen niet te lang te maken en  niet meerdere vragen in één zin te verwerken. Het gevaar hiervan is dat het overzicht bij de deelnemer verdwijnt en de structuur weg is. Ook is het verstandig om voorzichtig te zijn figuurlijk of abstract taalgebruik toe te passen, uit onderzoek is gebleken dat deelnemers met een stoornis uit het autistisch spectrum moeite hebben met beeldspraak. Het gevaar is aanwezig dat het contact met de deelnemer verloren gaat omdat het inderdaad op zoek gaat naar ‘de vinger aan de pols’.  

Visualiseren                                                                                                                                                                                                                 Ik pas ook regelmatig schetsen en tabellen toe en maak gebruik van de werkvorm ‘Visualiseren’. Door de deelnemers te laten werken aan hun eigen beperking geef ik ze vaste oplossingsstrategieën aan, hierdoor gaan ze de samenhang zien, ook wanneer ze logisch leken te zijn.

Het kiezen voor een juiste setting                                                                                                                                                                                                                        Men kan deze houding zichtbaar krijgen om ervoor te kiezen de setting zo te kiezen dan men de gesprekspartner goed kan zien. Dit maakt het mogelijk om op de non- verbale en verbale communicatie te anticiperen.

Straffen help vaak niet                                                                                                                                                                                             Straffen maakt deze deelnemers vaak onzeker en gefrustreerd, ze klappen dicht en verstarren, deze aanpak geeft vaak een averechtse werking. Het is effectiever om op basis van gelijkwaardigheid het gesprek met ze aan te gaan en een veilig werkklimaat weten te creëren. Ik moedig ze aan en werk aan hun zelfvertrouwen. Op deze manier zullen ze zich vaak zichtbaar ontspannen en is continuering van een gesprek mogelijk.

Instructies                                                                                                                                                                                                                  Ook is het belangrijk dat er bij de deelnemers met een stoornis uit het autistisch spectrum volgens vaste oplossingsstrategieën te werken en op het gebied van sociale vaardigheden duidelijke instructies te geven, dit geeft ze een basis van herkenning waarbij innerlijke rust gecreëerd wordt.

Vraagstelling                                                                                                                                                                                                               Zorg dat in de gesprekken de vraagstelling kort en zakelijk is zodat de kans om af te wijken van het te bereiken doel minimaal wordt. Door op gepaste wijze explorerende vragen (onderzoekvraag) te stellen is het wel mogelijk om de deelnemers te stimuleren om een antwoord te laten vinden op de vragen.

Soms is het toch mogelijk om in deze begeleiding een punt te bepalen waarop de coachee niet direct antwoord krijgt op een vraag. Het is dan de kunst in te schatten of een prikkelde vraag de deelnemer nieuwsgierig maakt en overgaat tot handelen om zelf oplossingen aan te dragen.  

Voorstellen aan de rest van de projectgroep                                                                                                                                                                                                               Als deelnemers met een stoornis uit het autistisch spectrum gaan werken in groepsverband (projectvorm) is het belangrijk de rest van de groepsleden van de stoornis op de hoogte te brengen. Deze voorkennis vergemakkelijkt de samenwerkingsverband en het herkennen van daarbij horend  gedrag.

Doelen stellen met de deelnemer.                                                                                                                                                                            Tevens stel ik tussendoelen op en werk stapsgewijs naar het einddoel.